Cái thú du ngoạn đầu Xuân
không đâu là không có. Năm nào cũng vậy, việc dạo quanh những cung đường quê
luôn là thói quen khó bỏ, nhất là những ngày tết này, nắng ấm và gió đồng lại
liu riu thổi, khiến cho lòng người không khỏi có những xốn xang.
Đánh mảng là trò chơi dân
gian Mường, tưởng chừng vì cuộc sống khó khăn và sự du nhập của luồng văn hóa mới
đã không còn ai nhớ và chơi nữa. Đánh mảng; tức lấy một hòn mảng này bắn hòn mảng
kia với khoảng cách giữa hai hòn mảng với nhau là phải trên 15m.
Một nhóm chơi mảng thường
20 người tương ứng với 10 nhà sóng đôi, mỗi nhà tương ứng hai hòn mảng (một hòn
bắn còn một hòn làm bia). 10 hòn mảng được xếp theo thứ tự hàng ngang mỗi hòn
cách nhau hai gang tay. Hai người một cặp và chia thành hai đội.
Hòn mảng có hai loại: Một
loại mắt trâu và một loại mắt bò. Chúng đều thuộc họ dây leo nhưng khác nhau ở
kích cỡ và màu sắc bên ngoài. Dây mảng cho ra quả (hòn) màu đen to bằng cái
chén sứ, một bên tù một bên thon nhọn và trơn bóng thì gọi là hòn mảng mắt
trâu. Còn hòn mảng mắt bò thì màu vàng au, trơn bóng và đẹp hơn nhưng nhỏ hơn.
Để chiến thắng một hiệp mảng,
người chơi phải vượt qua năm vòng. Vòng một; bắn đồng mảng trên đùi sao cho
trúng viên mảng làm bia. Vòng hai; đặt hòn mảng dưới sân và lấy ngón tay cái bắn.
Vòng ba; bỏ hòn mảng lên mu bàn chân và hất bắn. Vòng bốn cũng để hòn mảng trên
mu bàn chân nhưng phải bước hai bước, vòng này yêu cầu người chơi giữ được
thăng bằng cho hòn mảng không bị rơi ra khỏi chân.
Vòng cuối cùng đòi hỏi cả
sự khéo léo và chuẩn xác: người chơi phải dùng đầu ngón chân để bắn, vòng này gọi
là “khoách” nghĩa là để bàn chân song song với hòn mảng, dùng lực gót chân để bật
cho ngón chân bắn. Đây là vòng không phải người chơi nào cũng vượt qua được.
Thắng thua trong trò chơi
này không phải là cái kết cục được hay mất. Thắng đơn giản là hoàn thành tất cả
các bước từ dễ đến khó để được bắn tiếp, thua nghĩa là chưa hoàn thành hết các
bước và phải bắn lại.
Hiện nay, trò chơi này
không chỉ có người dân tộc Mường chơi mà nó đã bắt đầu phổ biến dần xuống phía
xuôi. Chơi trò này rất tốt, giúp tập thể dục luôn, hơn nữa còn làm cho thời
gian rảnh rỗi trong mấy ngày tết thêm vui khỏe, giao lưu với những người bạn”.
Cuộc sống hôm nay, phụ nữ
miền núi không phải chỉ bó buộc với góc bếp, nồi rượu. Mà nay đã có thời
gian rảnh rỗi để vui chơi. Với người dân tộc Mường nói riêng và ở Mường Riệc
nói chung.